Ekogroszek – co to takiego?
Ekogroszek to paliwo stałe uzyskiwane z węgla kamiennego lub brunatnego, przeznaczone do stosowania w specjalnych kotłach grzewczych. Jego nazwa wzięła się od połączenia “groszku”, co ma oddawać fakt, że są to małe/drobne kawałki węgla i przedrostka “eko”, co nawiązuje do ekologii. Czym różni się ekogroszek od tradycyjnego węgla i dlaczego jest bardziej ekologiczny? Ekogroszek to po prostu produkt uboczny, który powstaje podczas transportu i wydobycia węgla kamiennego lub brunatnego. Dawniej uznawany był za materiał opałowy gorszej jakości. Z czasem zauważono jednak, że jego kaloryczność nie jest wcale niższa, a podczas spalania drobnych elementów powstaje mniej zanieczyszczeń. Okazało się, że choć tańszy niż tradycyjny węgiel, wcale nie jest mniej wydajny.
Ekogroszek dobrej jakości pali się długo, a co za tym idzie, dostarcza dużo ciepła. Ekogroszek dopuszczony do sprzedaży musi spełniać określone normy. Wielkość “groszków” to 5 – 25 mm, aby osiągnąć taki efekt kruszy się płukany węgiel energetyczny typu 31.2 do określonych rozmiarów i przesiewa go na odpowiednich sitach. Ekogroszek musi być wysokokaloryczny i mieć wysoką wartość opałową, nie mniejszą niż 24MJ/kg oraz niską zawartość siarki (poniżej 1,2 proc.), a jego wilgoć nie może być wyższa niż 15 proc.
Dobry ekogroszek charakteryzuje się też niewielką spiekalnością (współczynnik RI poniżej 25), a po spaleniu zostaje niewielka ilość popiołu (mniej niż 12 proc.). Dobry ekogroszek nie powinien zawierać kamienia, węgla brunatnego ani wyższej niż dopuszczalna norma ilości podziarna (drobinek przedostających się przez najmniejsze otwory sit) i nadziarna (dużych elementów, które zostają na największych sitach).
Ekogroszek ma dwie przewagi nad węglem. Po pierwsze jest to znacznie bardziej ekonomiczny rodzaj paliwa niż klasyczny węgiel, odznacza się bardzo wysoką kalorycznością, sięgającą nawet 29 MJ/kg, a jednocześnie niską zawartością substancji niepalnych, czyli popiołu. Oznacza to, że spala się po prostu większa jego część. Drugą wielką zaletę ekogroszku jest ekologia. W czasie spalania ekogroszku emisja gazów cieplarnianych jest kilka razy niższa niż normy wymagane przez Unię Europejską. Natomiast sam proces spalania jest całkowicie bezdymny.
Ogrzewanie domu ekogroszkiem to jeden z najtańszych sposobów ogrzewania, który dodatkowo nie wymaga dużych nakładów inwestycyjnych. Ceny ekogroszku wahają się w zależności od regionu, sposobu pakowania i parametrów. Ceny za tonę na początku sezonu grzewczego (dane na wrzesień 2021 r.) wahają się w przedziale około 850 – 1.850 zł za tonę, średnio 1.350 zł za tonę ekogroszku.
W Polsce coraz częściej mówi się o zakazie palenia paliwami stałymi w budynkach jednorodzinnych. Uchwała antysmogowa obowiązuje na Mazowszu, od 2030 r. obowiązywałby zakaz palenia paliwami stałymi (np. drewnem węglem i pelletem). Ten zakaz ma obowiązywać w 9 podwarszawskich powiatach, w których stan powietrza jest najgorszy. Rząd nie zapowiada zmian, które miałyby wprowadzić zakaz ogrzewania ekogroszkiem w całym kraju. Ministerstwo Środowiska i Klimatu przygotowuje ustawę, na mocy której ekogroszek ma zniknąć z rynku, ale chodzi tu o… nazwę. Resort doszedł do wniosku, że ekogroszek nie powinien mieć w nazwie cząstki “eko”, będziemy kupować więc “groszek III”. Ustawa określa także nowe normy dla wilgotności i kaloryczności paliw stałych.
Na razie zakaz palenia ekogroszkiem nam nie grozi.
Centralne ogrzewanie – co to takiego?
Centralne ogrzewanie to system grzewczy, który charakteryzuje się tym, że ciepło wytwarzane w jednym miejscu, rozprowadzane jest za pomocą specjalnej instalacji po określonej powierzchni (np. domu jednorodzinnym.) W poszczególnych pomieszczeniach znajdują się odbiorniki ciepła (grzejniki), dzięki którym ciepło dociera wszędzie tam, gdzie chcemy.
Schemat centralnego ogrzewania jest prosty. Instalacja centralnego ogrzewania składa się z kotła, sieci przewodów i odbiorników ciepła.
Kocioł (nazywany często piecem) ustawiony jest w specjalnie do tego przeznaczonym pomieszczeniu -kotłowni. (Współczesne kotły są stosunkowo niewielkich rozmiarów, wyglądają estetycznie, a jeśli nie ogrzewamy domu paliwem stałym, np. węglem lub drewnem nie generują nieporządku, często więc kotłownie łączy się we współczesnych domach z pralnią lub pomieszczeniem gospodarczym). W kotle następuje spalanie wybranego paliwa, dzięki czemu wytwarzane jest ciepło. Ciepło to jest następnie rozprowadzane poprzez sieć przewodów (rury) po całym domu. Jeśli budynek ma więcej niż jedną kondygnację musi posiadać piony. Z przewodów ciepło trafia do odbiorników ciepła czyli grzejników, dzięki którym ogrzewamy poszczególne pomieszczenia. Grzejniki mogą być wykonane z różnych materiałów, np. stali lub aluminium i posiadać różny kształt.
Decydując się na instalację centralnego ogrzewania musimy podjąć decyzję jakim paliwem chcemy ogrzewać nasz dom. Należy wziąć tu pod uwagę kilka czynników. Ważne będą m.in.: ekonomia, ekologia i łatwość użytkowania. Szczegółowe informacje o kosztach ogrzewania domu różnymi metodami znajdziesz w naszym poradniku (link).
Choć współczesne grzejniki przybierają różne formy i kształty, a nawet są dostępne w różnych kolorach, a wielu właścicieli domów traktuje je element dekoracyjny, niektórzy chcieliby w ogóle z nich zrezygnować. Centralne ogrzewanie daje taką możliwość. Zamiast grzejników możemy umieścić w domu instalację ogrzewania podłogowego. Decyzję o ogrzewaniu podłogowym trzeba podjąć już w czasie budowy, analizując przy tym różne aspekty, np. to, jakiego rodzaju podłogi chcemy położyć w naszym domu.
Biomasa – co to takiego?
W szerokim, najbardziej ogólnym pojęciu biomasa to cała istniejąca na naszej planecie materia organiczna – zarówno pochodzenia roślinnego, jak i zwierzęcego, która ulega biodegradacji. Są to więc odpadki z gospodarstw domowych, wszelkie odpady zielone (np. skoszona trawa) ulegające biodegradacji odpady komunalne i przemysłowe, biogazy, drewno odpadowe i o niskiej jakości technologicznej, ścieki i osady, a nawet odchody i tłuszcze zwierzęce. Do biomasy zaliczymy też oleje roślinne, rośliny hodowane w celu pozyskania energii, np. wodorosty, drzewa, rośliny takie jak róża wielokwiatowa, topinambur, wierzba wiciowa i trawy wieloletnie.
W ujęciu energetycznym biomasa to jest odnawialnym i tanim sposobem uzyskiwania energii służącej do ogrzewania zarówno domów jednorodzinnych jak i dużych obiektów. Biomasa, która nadaje się do bezpośredniego spalania służy jako opał, inne jej rodzaje przetwarzane są na biopaliwa.
Do najbardziej znanych i najczęściej wykorzystywanych rodzajów biomasy należą:
Ogrzewanie biomasą jest przyjazne dla środowiska. Wykorzystanie tego źródła energii odnawialnej zmniejsza emisję zanieczyszczeń do atmosfery, np. gazu cieplarnianego – dwutlenku węgla, bo jego bilans jest zerowy przy energetycznym przetwarzaniu biomasy. Użycie biomasy ogranicza wydobycie paliw złóż i ich transport, co również jest działaniem proekologicznym.
Używanie biomasy do ogrzewania niesie za sobą wiele korzyści. Do zalet biomasy należy zaliczyć przede wszystkim fakt, że jest to rozwiązanie ekonomiczne i ekologiczne, pozwala ograniczyć produkcję szkodliwych dla środowiska gazów, pozwala redukować ilość odpadów oraz zagospodarować niewykorzystane produkty roślinne. Biomasa jest też tania. Jej wadą jest stosunkowo niska kaloryczność i duża wilgotność.
Ceny biomasy zależą od jej rodzaju. W listopadzie 2021 r. za tonę pelletu (w zależności od klasy drewna) trzeba było zapłacić między 500 a 1.100 zł.
Metr sześcienny zrębku z wierzby energetycznej kosztował 100 zł.